Wystawa zorganizowana z okazji dwusetnej rocznicy zakończenia Sejmu Wielkiego, przybliżająca ten ważny okres w dziejach historycznej Ziemi Sandomierskiej.

Głównym założeniem ekspozycji jest przedstawienie sylwetek posłów i senatorów województwa sandomierskiego, ukazanie ich roli i dokonań we współtworzeniu nowoczesnego ustawodawstwa. Jednym z celów wystawy jest również pogłębienie refleksji nad znaczeniem suwerenności bytu państwowego oraz popularyzacja polskiej kultury i dziedzictwa narodowego przez pryzmat spuścizny Sejmu Czteroletniego, którego najważniejszym owocem było uchwalenie Konstytucji 3 maja 1791 r.

Wystawa została objęta honorowym patronatem Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Elżbiety Witek, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr. hab. Piotra Glińskiego oraz Marszałka Województwa Świętokrzyskiego Andrzeja Bętkowskiego.

Partnerzy wystawy:

Muzeum Narodowe w Krakowie, Muzeum Narodowe w Warszawie, Archiwum Główne Akt Dawnych, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Muzeum Narodowe w Kielcach, Archiwum Państwowe w Kielcach, Diecezja Sandomierska, Diecezja Kielecka, Muzeum Diecezjalne w Sandomierzu, Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu, Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega, Biblioteka Jagiellońska w Krakowie, Parafia św. Antoniego w Stopnicy Kątach-Starych, Parafia p.w. św. Tekli w Krzyżanowicach, Biblioteka Naukowe PAU i PAN, Pan Michał Jasieński, Pan Michał Popiel.

Kurator wystawy: dr Mikołaj Getka-Kenig

Asystent kuratora: Karolina Gara

Wystawa dostępna od 4 kwietnia do 3 lipca 2022 r.

Wystawa prezentuje plon ostatnich dwóch lat intensywnych starań w realizacji głównej muzealnej misji. Zgromadzono na niej obiekty pozyskane w wyniku przekazów, zakupów, bądź darów i wpisanych do inwentarza sandomierskiego Muzeum Zamkowego w latach 2020-2021.

W Dziale Sztuki znalazło się w tym okresie dużej klasy dzieło, czyli „Jeździec na siwym koniu” Piotra Michałowskiego. Muzeum może pochwalić się pracami Macieja Topolskiego, Jana Nepomucena Lewickiego, Stanisława Kamockiego, czy Zdzisława Lenartowicza, oraz zbiorem plakatów Alfreda Hałasy. Nowe obiekty wzbogaciły także zamkową kolekcję sreber – przedmioty światowej sławy złotnika Josefa Carla Klinkoscha oraz wyroby rzemieślników berlińskich.

Dział Historii pozyskał m. in. brakteat z kroczącym orłem, wybitym w Sandomierzu za czasów Władysława Łokietka oraz dokumenty dotyczące Sandomierszczyzny z XVIII, XIX i XX wieku, w tym pismo kasztelana sandomierskiego Pawła Popiela oraz pochodząca z okresu II wojny światowej karta zwolnienia z więzienia sandomierskiego (mieszczącego się wówczas w Zamku).

Z kolei Dział Literatury prezentuje na wystawie przede wszystkim zabytki epistolarne: listy związanej z Sandomierzem poetki i tłumaczki Ludmiły Marjańskiej, jak również listy Marii Iwaszkiewicz, córki Jarosława. Ich dopełnieniem są rękopisy Wincentego Burka i Stanisława Młodożeńca.

TEATR JAK UCZTA to tytuł wystawy poświęconej kieleckiemu aktorowi Edwardowi Kusztalowi, który stworzył setki niezapomnianych ról teatralnych w Teatrze im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, za które był wielokrotnie nagradzany – przez publiczność i dziennikarzy nagrodą „Dzikiej róży” oraz dwukrotnie przez tygodnik „Polityka” jako najlepszy aktor teatralny w Polsce. Aktor został uhonorowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego odznaczeniem GLORIA ARTIS. Był również aktorem filmowym. W filmie polskim zagrał kilkadziesiąt razy u takich reżyserów, jak Andrzej Barański, Feliks Falk, Agnieszka Holland, Janusz Kidawa i innych. Na część wystawową składają się fotogramy z ról teatralnych, projekty scenografii, kostiumów oraz zabytkowe teatralia. W przestrzeni ekspozycji znajduje się także oryginalna i zjawiskowa suknia teatralna Niny Andrycz, pochodząca z kolekcji Teatru Wielkiego – Muzeum Teatralnego w Warszawie.

Wystawa została zorganizowana we współpracy z Fundacją im. Edwarda Kusztala.

Sala edukacyjna (II piętro), Muzeum Okręgowe

Zamek Królewski w Sandomierzu

1 – 29 października 2021

Wystawa zorganizowana przez Muzeum Okręgowe w Sandomierzu w związku z obchodami Roku Norwidowskiego w 2021 r. we współpracy z Biblioteką Diecezjalną w Sandomierzu. Ekspozycja, której zwornikiem jest podobnie rozumiane hasło „emancypacji kobiet” składa się z 2 części.

Pierwsza prezentuje jedyny sandomierski rękopis Cypriana Kamila Norwida: późną rozprawkę pt. „Emancypacja kobiet”, własność Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu. Utwór podsumowujący poglądy tego zaangażowanego, filozofującego poety nt. natury i wolności kobiet ilustrujemy reprodukcjami rysunków artysty.

Druga część ekspozycji przybliża postać Jadwigi Rostworowskiej z Popielów, jednej z ciekawszych, a zapomnianych uczestniczek polskiej debaty o tzw. kwestii kobiecej na przełomie XIX i XX wieku, przedstawicielki sandomierskiego ziemiaństwa związanej z pałacem w Kurozwękach koło Staszowa.

Ekspozycja potrwa od 16 września do 24 października 2021 r. w baszcie gotyckiej przy Sali Rycerskiej Zamku Królewskiego w Sandomierzu (I piętro).

Kuratorzy wystawy:

dr Mikołaj Getka-Kenig, dr Anna Kowalska-Różyło

Projekt graficzny:

Bogumiła Szlęk-Gancarz

Źródła reprodukowanych ilustracji:

Biblioteka Narodowa (Polona), S. J. Rostworowski, Monografia rodziny Rostworowskich lata 1386-2012, Warszawa 2013.