Wystawa poświęcona królowie polskiej rzek – Wiśle, została zorganizowana specjalnie na obchody V Gali Orderu Rzeki Wisły, która odbyła się w Muzeum Zamkowym w Sandomierzu 18 lutego.
Temat Wisły w twórczości Janusza Kwiatkowskiego jest ważny, w wielu powodów. Fotografie przedstawiają motywy oczywiste dla młodego sandomierzanina: łódki, plażę, spacery i wędkowanie.
W archiwum negatywów Kwiatkowskiego znajduje się również wiele zdjęć wykonywanych w związku z jego pracą zawodową w Okręgowym Zarządzie Wodnym i Przedsiębiorstwie Budownictwa Wodnego w Sandomierzu.
Odrębnym tematem jest śledzenie przez fotografa roli Wisły w komunikacji, w lecie i zimie.
Wystawę uzupełniają najstarsze fotografie, wojenne i tuż powojenne ukazujące drewniany most i budynek Ligi Morskiej i Kolonialnej.
Wystawa współorganizowana z Fundacją „Sandomierka”.
Dostępna dla zwiedzających od piątku do niedzieli.
Czytaj więcej: Wisła w obiektywie Janusza Kwiatkowskiego – fotografie nieznane
Rozwój kartografii kształtował i zmieniał wiedzę o świecie zarówno w starożytności, jak również w okresie największych odkryć geograficznych w XV i XVI w. Kartografia często służyła jako narzędzie w rękach strategów wojskowych i przywódców politycznych. Za najstarszą mapę świata uważa się piaskowcową płytkę liczącą 13 600 lat, na której zaznaczono najbliższe okolice jaskini Abauntz w północnej Hiszpanii. Pierwszą mapę świata stworzył Klaudiusz Ptolemeusz z Aleksandrii w latach 160 -180 n.e. Autorem pierwszej zachowanej mapy Królestwa Polskiego (ok. 1562 lub 1570 roku) był Wacław Grodecki.
Muzeum Zamkowe w Sandomierzu oprócz kartografii współczesnej posiada znaczącą kolekcję zabytkowych map ziem polskich, poczynając od najstarszej mapy z 1662 roku, wykonanej przez wybitnego kartografa królowej Elżbiety I Johna Speeda czy XVIII wiecznych map wykonanych w okresie Sejmu Wielkiego. Podstawę kolekcji stanowią zbiory podarowane w latach 70.-90., XX wieku. uzupełniane poprzez zakupy antykwaryczne. Partnerem wystawy jest Powiatowe Centrum Kultury w Opatowie, Muzeum Geodezji i Kartografii.
Zespół kuratorski wystawy: Mikołaj Getka-Kenig, Karolina Gara
Wystawa dostępna dla zwiedzających od 6 lutego do 2 czerwca 2023 roku.
Ekspozycja dostępna była dla zwiedzających od 28 października do 18 grudnia (została przedłużona do 18 grudnia, pierwotnie miała być prezentowana do 2 grudnia 2022r.).
Grodzisko w Chotyńcu jest jednym z najważniejszych stanowisk badanych przez Polskich archeologów w ostatnim dziesięcioleciu. Odkrycia na nim poczynione przesunęły granicę oddziaływania kultury scytyjskiej i za jej pośrednictwem greckiej daleko na zachód. Doprowadziły do zmiany podejścia do materiałów scytyjskich odnajdywanych na terenie polski południowo-wschodniej. Już wcześniej wysuwano hipotezy o innym podejściu tej ludności do tej części obecnej polski, ale wraz z grodziskiem mamy jednoznacznie poświadczoną fizyczna obecność tej ludności.
Scytowie przez Herodota byli opisywani, jako niezwykle wojowniczy, mieli pić z czaszek swoich wrogów, a w biblii zostali określeni, jako kara za grzechy. W VIII wieku mieli najechać tereny Azji Mniejszej i Palestyny docierając aż do Egiptu. Potem do IV wieku p.n.e. zajmowali tereny dzisiejszej Ukrainy oraz Rumunii skąd mieli prowadzić najazdy na sąsiadów. Szczególnie dobrze opisana jest ich wojna z Perskim królem Dariuszem, którego pokonali stosując technikę spalonej ziemi. Kres ich łupieżczej dzielności przyszedł z Filipem Macedońskim, który pokonał ich w serii kilku wojen. Osłabionych Scytów dobił najazd innego koczowniczego ludu Sarmatów, którzy stopniowo ich wypierali. Ostatnie Scytyjskie państwo założone na Krymie upadło na przełomie III i IV wieku n.e. na skutek najazdu Gotów i Hunów. Obecnie przyjmuje się, że językiem najbardziej zbliżonym do scytyjskiego posługują się mieszkańcy Osetii oraz Abchazji.
Wydaje się, że w świetle opisanej powyżej historii naświetlenie problematyki stanowiska w Chotyńcu, które wykazywało wielkie znaczenie w przenikaniu wspomnianych prądów kulturowych na tereny dzisiejszej polski jest zagadnieniem niezwykle istotnym.
Na wystawie prezentowana była między innymi odkryta w Chotyńcu grecka amfora na wino stanowiąca pierwsze tego typu znalezisko na naszych ziemiach. Dodatkowo obecne były między innymi miecz z Rozborza oraz repliki scytyjskich ozdób z kurhanu w Ryżanówce. Wystawa przedstawiała opracowanie przebiegu badań prowadzonych na stanowisku w Chotyńcu, ale również prezentowała kulturę scytyjską.
W obecnej sytuacji geopolitycznej naszą wystawą chcieliśmy wyrazić poparcie dla działań Ukraińców w obronnie ich dziedzictwa narodowego, do którego skarby kultury scytyjskiej również się zaliczają.
Wystawa prezentuje postać króla Władysława Jagiełły (monarchy ściśle związanego z Zamkiem Królewskim w Sandomierzu) w świetle twórczości Jana Matejki. Jej celem jest przypomnienie roli XIX-wiecznego malarstwa historycznego, jako narzędzia interpretacji narodowych dziejów i upowszechniania wiedzy historycznej.
Głównym założeniem ekspozycji jest edukacja i upowszechnianie wiedzy z zakresu historii, sztuki, ze szczególnym odniesieniem się do kluczowych momentów w dziejach Ojczyzny oraz dążeń niepodległościowych. Ukazanie związków pomiędzy sztuką, a historią, między potęgą Polski za panowania Jagiełły, a siłą oddziaływania malarstwa Matejki odzwierciedlającego dążenia niepodległościowe Polaków pod zaborami. Uwrażliwienie społeczeństwa na estetykę malarstwa czerpiącego ze źródeł historiograficznych oraz umożliwienie społeczności regionu kontaktu z szeroko rozumianą sztuką, a także edukacja kulturalno – historyczna młodzieży.
Na ekspozycji można obejrzeć 10 dzieł. Są to obrazy, rysunki, grafiki, których motywem przewodnim jest postać króla Władysława Jagiełły – władcy związanego
z Zamkiem Królewskim w Sandomierzu, które nawiązują do kluczowych wydarzeń historycznych z czasów jego panowania oraz do świetności dawnej Rzeczypospolitej. Między innymi można zobaczyć takie obrazy jak: "Władysław Jagiełło z Witoldem modlący się przed bitwą pod Grunwaldem"; "Chrzest Władysława Warneńczyka" czy też szkic do Bitwy pod Grunwaldem.
Z okazji zbliżających się świąt Wielkanocnych, Muzeum Zamkowe w Sandomierzu wyeksponowało jeden szczególny obiekt.
Rzeźbę Chrystusa Frasobliwego.
Rzeźba, drewno, polichromia, ok XVIII w., depozyt rodziny Kamockich.
Rzeźba przedstawiająca Chrystusa w koronie cierniowej siedzącego na kamieniu, przepasanego perizonium, z głową wspartą na prawej dłoni. Na ramionach Jezusa jest czerwony płaszcz nawiązujący do płaszcza królewskiego. Wizerunek ten nawiązuje do przygotowań do Ukrzyżowania i Męki Pańskiej, stąd nazywany jest także „bolesnym oczekiwaniem”.
Czytaj więcej: Chrystus Frasobliwy - wystawa jednego obiektu
