Wystawa 100 lat Muzeum Okręgowego w Sandomierzu 1921-2021 wieńczy obchody jubileuszu stulecia Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, będącego bezpośrednim kontynuatorem tradycji przedwojennego Muzeum Ziemi Sandomierskiej i powojennego Muzeum w Sandomierzu. Celem wystawy jest prezentacja najciekawszych, a rzadko eksponowanych obiektów ze zbiorów własnych Muzeum, które charakteryzują dotychczasowe, niekiedy dość trudne losy tej instytucji.
Wystawa dzieli się na pięć części, odpowiadających pięciu obecnie funkcjonującym działom merytorycznym: Archeologii, Historii, Literatury, Etnografii i Sztuki. Na wystawie 100 lat Muzeum Okręgowego w Sandomierzu 1921-2021 będzie można zobaczyć zarówno wybór pierwszych przedwojennych obiektów etnograficznych ze zbiorów Muzeum Ziemi Sandomierskiej, jak również rekonstrukcję propagandowej ekspozycji ze zlikwidowanej Zagrody Pamięci Narodowej w Wiktorynie koło Ożarowa, będącej przykładem ideologicznego wykorzystywania muzeów w okresie PRL. Na wystawie znajduje się również kilka znakomitych, a dotąd wiszących w magazynach płócien takich artystów jak Jacek Malczewski, Olga Boznańska, Wojciech Weiss, Teodor Axentowicz czy Jan Cybis, pozyskanych głównie w czasach, kiedy Muzeum było główną instytucją ochrony dziedzictwa w województwie tarnobrzeskim. Nie zabrakło również wyboru pamiątek po Jarosławie Iwaszkiewiczu, czy dopiero od niedawna stale eksponowanych szachów sandomierskich, które po zakończeniu wystawy jubileuszowej zyskają specjalnie im poświęconą salę ekspozycyjną. Wystawa ukazuje więc znaczną różnorodność kolekcji Muzeum, kształtowanej na przestrzeni ostatniego stulecia nie bez związku z aktualnymi perturbacjami politycznymi. Towarzyszy jej również prezentacja plakatów muzealnych, z najstarszymi pamiętającymi lata 80-te XX w.
Wystawa zorganizowana przez Muzeum Okręgowe w Sandomierzu w związku z obchodami Roku Norwidowskiego w 2021 r. we współpracy z Biblioteką Diecezjalną w Sandomierzu. Ekspozycja, której zwornikiem jest podobnie rozumiane hasło „emancypacji kobiet” składa się z 2 części.
Pierwsza prezentuje jedyny sandomierski rękopis Cypriana Kamila Norwida: późną rozprawkę pt. „Emancypacja kobiet”, własność Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu. Utwór podsumowujący poglądy tego zaangażowanego, filozofującego poety nt. natury i wolności kobiet ilustrujemy reprodukcjami rysunków artysty.
Druga część ekspozycji przybliża postać Jadwigi Rostworowskiej z Popielów, jednej z ciekawszych, a zapomnianych uczestniczek polskiej debaty o tzw. kwestii kobiecej na przełomie XIX i XX wieku, przedstawicielki sandomierskiego ziemiaństwa związanej z pałacem w Kurozwękach koło Staszowa.
Ekspozycja potrwa od 16 września do 24 października 2021 r. w baszcie gotyckiej przy Sali Rycerskiej Zamku Królewskiego w Sandomierzu (I piętro).
Kuratorzy wystawy:
dr Mikołaj Getka-Kenig, dr Anna Kowalska-Różyło
Projekt graficzny:
Bogumiła Szlęk-Gancarz
Źródła reprodukowanych ilustracji:
Biblioteka Narodowa (Polona), S. J. Rostworowski, Monografia rodziny Rostworowskich lata 1386-2012, Warszawa 2013.
Zastanawialiście się gdzie teraz stacjonuje nasza wystawa "Od piasku do szkła. Historia – technologia – zastosowanie”?
Od początku września możecie zwiedzać ją w stolicy Małopolski, do końca listopada prezentuje ją Krakowska Huta Szkła działająca przy Sieci Badawczej Łukasiewicza - Instytucie Ceramiki i Materiałów Budowlanych.
„Od piasku do szkła. Historia – technologia – zastosowanie” to efekt współpracy pomiędzy naszym Muzeum a NSG Group, liderem w produkcji szkła architektonicznego i automotive. Wystawa nie tylko pokazuje cały proces produkcyjny, ale pozwala również zapoznać się z historią jego produkcji w Polsce i na świecie.
Plenerowa wystawa fotografii archiwalnych na Dziedzińcu Dolnym Zamku Królewskiego w Sandomierzu, portretującą królewską siedzibę na przestrzeni wielu dekad. Jest to jedna z trzech fotograficznych ekspozycji na terenie miasta (Ratusz, Dom Długosza).
Partnerami wystawy są: Sandomierskie Centrum Kultury, Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, Muzeum Diecezjalne w Sandomierzu.
Fotografie pochodzą ze zbiorów Fundacji Ośrodka Karta, Forum Polskiej Agencji Fotografów, Polskiej Agencji Prasowej , Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, Muzeum Diecezjalnego w Sandomierzu, Narodowego Archiwum Cyfrowego, Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Kielcach o/Sandomierz, Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu oraz zbiorów prywatnych.
Projekt pod tytułem: „Kultywowanie okresu historycznej świetności miasta Sandomierza” dofinansowany przez Gminę Sandomierz.
Wystawę można zwiedzać do 22 sierpnia.
Wystawa plenerowa o tytule „Hetman”stanowi podsumowanie Roku Hetmana Stanisława Żółkiewskiego, którym ogłoszono rok 2020.
Oglądając kolejne plansze, widzowie poznają dzieciństwo, życie rodzinne i karierę polityczną jednego z najsłynniejszych polskich hetmanów w historii, mogą śledzić stoczone przez niego bitwy, a także spuściznę materialną oraz intelektualną. Na wystawie znajdują się obrazy, mapy, ryciny i wizerunki Stanisława Żółkiewskiego pochodzące nie tylko z polskich muzeów i krajowych instytucji kultury, lecz także z placówek zagranicznych.
O Stanisławie Żółkiewskim mówiono, że był rycerzem bez skazy i że jego odwagi wystarczyłoby dla kilku ludzi. Przed 400 laty brał udział w najważniejszych bataliach Rzeczypospolitej. Wojennemu kunsztowi i sprytowi hetmana zawdzięczamy, m.in. zwycięstwo w bitwie pod Kłuszynem w 1610 roku – mniej liczna husaria rozgromiła wtedy połączone siły moskiewsko-szwedzkie.
Ekspozycja poświęcona życiu i dokonaniom hetmana Stanisława Żółkiewskiego prezentowana jest w przestrzeni publicznej, na powietrzu i nie podlega ograniczeniom dostępu związanym z epidemią. Została przygotowana w języku polskim, angielskim i ukraińskim.
* * *
Dziedziniec Zamku Królewskiego w Sandomierzu
Kurator wystawy: Wojciech Kalwat
Realizacja wystawy: Anna Ekielska, Renata Gajowiak, Magdalena Gutowska, Karolina Sałajczyk
Organizator: Instytut POLONIKA
Współorganizator: Muzeum Okręgowe w Sandomierzu
Sfinansowano ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu