Wystawy czasowe

Muzeum Zamkowe w Sandomierzu zaprasza na wystawę czasową „Mit mebli kolbuszowskich”. 

Uroczysty wernisaż odbędzie się 7 listopada (piątek), o godz. 18: 00, a ekspozycja będzie dostępna dla zwiedzających do 8 marca 2026 roku.

Projekt realizowany we współpracy z Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej.

Głównym założeniem przygotowywanej ekspozycji jest przybliżenie twórczości meblarskiej związanej z warsztatem kolbuszowskim oraz zwrócenie uwagi na konieczność podniesienia świadomości ekologicznej – w kontekście Puszczy Sandomierskiej, miejsca, z którego pochodził surowiec do wykonania tych mebli.

Wystawa zostanie poświęcona często pomijanemu, a jednocześnie wzbudzającemu liczne kontrowersje tematowi wytwórczości stolarskiej w Kolbuszowej oraz wywodzącemu się stąd terminowi „mebli kolbuszowskich”.

Ośrodek meblarski w Kolbuszowej działał głównie na przestrzeni XVIII i XIX w i był związany z czołowymi rodami magnackimi dawnej Rzeczypospolitej. Rozwojowi ośrodka w pierwszej, a zwłaszcza w drugiej połowie XVIII w., sprzyjało korzystne położenie w obrębie Puszczy Sandomierskiej, z której pochodził surowiec, oraz w pobliżu dorzecza Wisły, umożliwiającego transport wytwarzanych sprzętów m.in. do Krakowa, Warszawy i Gdańska.

Odbiorcami mebli byli magnaci, średniozamożna szlachta i mieszczaństwo. Popularność tych wyrobów oraz ich rozpowszechnienie na terenie całej ówczesnej Polski przyczyniły się do wyodrębnienia specyficznego typu „mebla kolbuszowskiego”.

Walgierz Udały – bardzo silny, bogaty i piękny – poślubił królewnę Heligundę i był to dopiero początek historii o miłości, zdradzie i karze, wspomnianej m.in. w „Krzyżakach” Henryka Sienkiewicza.

Jest to barwna historia o legendarnym pogańskim władcy Walgierzu Udałym. Cykl ilustracji inspirowany średniowiecznymi iluminacjami, nawiązuje do zapisanej w Kronice Wielkopolskiej (koniec XIII w.) legendy O Walterze i Helgundzie. Anonim autor Kroniki, wykorzystał motywy z lokalnego podania wiązanego z dworem Henryka Sandomierskiego (ok. 1130-1166), pierwszego władcy Księstwa Sandomierskiego rezydującego w Sandomierzu i Wiślicy. Walgierz Udały – bardzo silny, bogaty i piękny – poślubił królewnę Heligundę i był to dopiero początek historii o miłości, zdradzie i karze.

Wystawa prezentowana w przestrzeni foyer przed Salą Rycerską, przedstawia cykl 31 pięknie zdobionych ilustracji. Ekspozycję dopełniają obiekty archeologiczne z okresu XI - XIV w. m.in. Miecz z Zawichostu, Bełty kusz z Zamku sandomierskiego czy kopia denaru Bolesława IV Kędzierzawego z wizerunkiem Henryka Sandomierskiego.