2
2

Dłutko kościane

Wielkość liter

01. MS-856/a. (Fot. P. Werens)Ćmielów-Gawroniec st.1

kultura pucharów lejkowatych

Wymiary: dł.: 61 mm; szer. ostrza: 6 mm

Nr inw.: MS-856/a

Materiał: kość

Jednym z podstawowych materiałów używanych w okresie neolitu m.in. do produkcji narzędzi były kości zwierzęce. Ze względu na swoje właściwości (łatwość obróbki przy jednoczesnym zachowaniu twardości) były one wykorzystywane do wykonywania przedmiotów, których przeznaczeniem była przede wszystkim obróbka materiałów organicznych. Przypuszcza się, że stosowano je do skórowania zwierząt czy korowania i obróbki drewna.

02 MS-856/a. Widok ogólny. (Fot. P. Werens)Dłutko najprawdopodobniej wykonano z kości łokciowej (łac. ulna) zwierzęcia hodowlanego (bydło lub koń).

Prezentowany zabytek pochodzi z dawnych zbiorów Muzeum PTK w Sandomierzu. Został znaleziony na terenie stanowiska odkrytego w 1922 r. przez Z. Lenartowicza. W późniejszych latach kilkukrotnie prowadzono na jego obszarze badania archeologiczne. Dowiodły one istnienia na tym terenie osady, która funkcjonować miała przez około 200-250 lat w latach między 3500 a 3200 p.n.e. Osada ta miała wyjątkowy charakter: stanowiła centrum produkcji krzemieniarskiej, pozostające w bliskim związku z nieodległymi kopalniami tego surowca w Krzemionkach (krzemień pasiasty) i Świeciechowie (krzemień świeciechowski). Być może jej mieszkańcy mieli swój udział w eksploatacji tych surowców, z całą jednak pewnością zajmowali się masową produkcją narzędzi, które następnie rozprzestrzeniały się na odległość do kilkuset kilometrów od miejsca ich powstania. Zanik działalności osady nastąpił prawdopodobnie w wyniku zmian społeczno-gospodarczych związanych z kryzysem rolnictwa.

03. MS-856/a. Rysunek z lat 20. lub 30. XX w. (autor nieznany) 

Bibliografia:

Balcer B.: Ćmielów – Krzemionki – Świeciechów. Związki osady neolitycznej z kopalniami krzemienia. Warszawa, 2002

Lisowski M., Pyżewicz K., Frankiewicz M.: Analiza funkcjonalno-technologiczna artefaktów wykonanych z kości, poroża i zębów, In: Kopydłowo, stanowisko 6. Osady neolityczne z pogranicza Kujaw i Wielkopolski, Poznań-Pękowice, 2015

Notę opracował

Piotr Werens

Wirtualny spacer po wystawie OD PIASKU DO SZKŁA

7 MKiDN

10 patriotyzm

4 tripadvisor

Krzemień pasiasty w biżuterii i małych formach złotniczych

5 Bonum Publicum

5 Bonum Publicum

6 Pamiętnik Sandomierski

Godziny otwarcia Muzeum:

W sezonie turystycznym 
(1 kwietnia - 30 września)

 bip muz

Cennik biletów:

Bilet normalny: 20 zł
Bilet ulgowy: 12 zł
Bilet grupowy normalny z przew. MZS: 15 zł
Bilet grupowy ulgowy z przew. MZS: 10 zł
Bilet rodzinny (maks. 5 osób (2+3): 55 zł

 

 

 dostepnosc

© 2022 Muzeum Zamkowe w Sandomierzu. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Łącznie ilość odwiedzin:13196281

Obecnie na stronie 336 gości