Datowanie: 1407-1414, Kraków
Stan zachowania: dobry
Średnica 2,1 cm
Waga 1,5 g
Technika wykonania: srebro, bicie
Nr. Inw. MS-177/1-3/h
Pochodzenie: dar z 1968 r.
Władysław Jagiełło (1386-1434), król Polski, podczas swojego 48-letniego panowania przeprowadził wiele reform gospodarczych. Jedną z ważniejszych zmian było wdrożenie reformy monetarnej z 1393 r., dzięki której wprowadzono nowy gatunek monety - półgrosze.
Na półgroszach koronnych Władysława Jagiełły, podobnie jak na wszystkich monetach z tego okresu nie było daty emisji.
Wybijano je miedzy 1394 a 1414 rokiem, głównie w Krakowie. W początkowym okresie emisji półgroszy mennicę dzierżawili m.in. Mikołaj Bochner (co było oznaczane literą N - Nicolaus wybijana pod koroną na awersie), Szymon de Talentis (litera S, AS lub SA), czy Piotr Bork (litera P). Od roku 1407 częstym motywem znaku mincerskiego były symbole +, O, X, lub podwójny krzyż wskazujący, iż monety były bite w mennicy królewskiej we Wschowie.
Reguła ,,trójkowego” systemu monetarnego wprowadzała zasadę, iż moneta o wyższej wartości stanowi trzykrotność monety mniejszej wartości. Półgrosz (1/2 grosza, zwany kwartnikiem dużym) wart był 9 denarów, a ternar (trzeciak) 3 denary.
Numizmat znajdujący się w zbiorach Muzeum Zamkowego pochodzi z lat 1407-1414, kiedy mennica przechodzi pod zarząd królewski. Podstawę datowania stanowi brak znaków mincerskich umieszczanych głównie pod koroną na awersie oraz analiza porównawcza cech typologicznych elementów korony i orła.
Na awersie znajduje się wizerunek korony królewskiej z napisem w otoku: MONE[TA] WLADISLAI (moneta Władysława). Napis jest kontynuowany na rewersie, gdzie biegnie wokół orła jagiellońskiego w perełkowej otoczce: REGIS POLONIE. Odczytany razem brzmi: „Moneta Władysława króla Polski”. Korona i orzeł przez cały XV w. były głównymi motywami stempli tych monet.
Eksponat został podarowany do zbiorów wraz z 155 monetami w 1968 roku.
Fotografie: Marek Banaczek
Notę opracowała: Karolina Gara
