Złota, gm. Samborzec

kultura mierzanowicka (grupa samborzecka, faza późna)

wczesna epoka brązu

wymiary: długość 32 mm, szerokość 17 mm, grubość 4 mm

nr inw.: MS-1534/a

materiał: krzemień czekoladowy

Zabytek odkryty podczas badań wykopaliskowych w 2002 roku w zespole grobowym u podnóża Kopca Kwacała w miejscowości Złota k. Sandomierza. Jeden z czterech krzemiennych grocików znalezionych w grobie należącym do mężczyzny w wieku 25-30 lat. Zmarły został ułożony na plecach w tzw. pozycji na żabę. Bogate wyposażenie grobu wskazuje na wyjątkową pozycję społeczną zmarłego: oprócz czterech grocików z krzemienia czekoladowego w grobie odkryto napierśnik z szabli dzika, ponad 1700 paciorków z muszli małży, paciorki z fajansu i poroża jelenia, zawieszki z kłów psa lub wilka. W grobie ponadto znajdowały się ozdoby wykonane z miedzi: cztery zausznice w kształcie wierzbowego liścia, okrągłe blaszki oraz pierścień.

Grocik ma formę wydłużoną, o silnie wciętej podstawie oraz częściowo ząbkowanej krawędzi. Reprezentuje formę typową dla kultury mierzanowickiej.

Nazwa kultury pochodzi od wsi Mierzanowice koło Opatowa. Początkowo był to ruchliwy lud, zajmujący się wypasem bydła i owiec. Stopniowo przyjął osiadły tryb życia i zajął się uprawą roli. Stosował już przedmioty wykonane z metalu, chociaż to kamień (np. krzemień pasiasty) był stale podstawowym materiałem do produkcji narzędzi, takich jak siekiery czy sierpy.

Bibliografia:

Florek M., Zakościelna A.: Wyniki badań ratowniczych na stanowisku 6 w Złotej, pow. sandomierski, w latach 2002-2004, Archeologia Polski Środkowowschodniej, t. 8, 2006, str. 41-56

Kaczanowski P., Kozłowski J.K.: Wielka historia Polski, Tom 1. Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w.), Kraków, 1998, str. 142-145

Notę opracował:

Piotr Werens